Anka, 6 Şubat Depreminde 65 Kişinin Hayatını Kaybettiği Isıas Oteli Hakkında Ekspertiz Raporu Aldı: Beton Kalitesi Açıkça Kötü,…
TAMER ARDA ERŞİN
Adıyaman’ın Kahramanmaraş merkezli depremlerinde; Aralarında KKTC’li sporcuların da bulunduğu 65 kişinin hayatını kaybettiği İSİAS Oteli ile ilgili bilirkişi raporunda, Doğu Akdeniz Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinin ön inceleme raporundaki bulgulara yer verildi. Raporda, “Beton kalitesinin bariz şekilde düşük olduğu, çakıl ve kum olarak dere çakılı ve kumunun kullanıldığı belirlendi. Kullanılan bu malzemelerin tane dağılımının iyi olmadığı belirlendi.” Ayrıca “binaya 2016 yılında ruhsatsız kat eklendiği”, “proje bilgileri ile ruhsat bilgilerinin örtüşmediği”, “binaya ait zemin etüt raporu bulunmadığı” değerlendirmesinde bulunuldu.
Kahramanmaraş merkezli depremde Adıyaman’da yıkılan Grand İSİAS Oteli ile ilgili Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin hazırladığı bilirkişi raporu ANKA Haber Ajansı’na ulaştı.
BİNAYA 2016 YILINDA RUHSALSIZ KAT EKLENMİŞ OLDUĞU ANLAŞILMAKTADIR.”
Raporda, otelin bir katının “yasadışı” olduğu belirtildi. Aralarında KKTC’li sporcuların da bulunduğu 65 kişinin konakladığı otelin bir katıyla ilgili olarak, “Dosyadaki bilgi ve belgelerden binaya 2016 yılında ruhsatsız kat eklendiği ve toplam kat sayısının dokuzdan ona çıktığı anlaşılmaktadır” , hayatlarını kaybettiler.
Raporda, “ruhsatsız” katın, 2018 yılında yürürlüğe giren “imar affı” olarak bilinen yasal düzenlemeden faydalandığı belirtilerek, şöyle devam edildi: “Bu ilave katın 410 metrekare olduğu ve üzerinde yapı kayıt belgesi bulunan bir katın olduğu görüldü. 11 Ekim 2018 tarihli yönetmelik 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16’ncı maddesi doğrultusunda hazırlanmıştır.” denildi.
Raporda otelin beton yapısına ilişkin tespitlere de yer verildi. Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin hazırladığı ön inceleme raporundaki tespitlerin aktarıldığı raporda şu değerlendirmeler yapıldı:
“Doğu Akdeniz Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinin 16.02.2023 tarihli ön inceleme raporunda beton kalitesinin bariz şekilde düşük olduğu, çakıl ve kum olarak dere çakılı ve kumu kullanıldığı tespit edilmiştir. Kullanılan bu malzemelerin tane dağılımının uygun olmadığı, “Etriye kancalarının 135 derecede bükülmediği ve bazı bağlantı yerlerinde soğuk bağlantı olduğu belirtildi.”
Raporda, binanın projesine uygun olarak inşa edilmediği belirtilerek, “Mimari proje bilgileri ile ruhsat bilgileri eşleşmiyor” denilerek şu değerlendirme yapıldı:
“Dosyada yer alan binaya ilişkin mimari ve statik proje incelendiğinde binanın bodrum, zemin artı asma kat ve 11 normal kat olmak üzere toplam 13 katlı olduğu belirlendi. Bu doğrultuda proje bilgileri ve ruhsat bilgileri eşleşmiyor. Projelerin toplam 13 kat olarak hazırlandığı ancak ruhsatın 9 kat olarak verildiği sanılıyor.”
Binanın zemin raporu, statik hesap raporu ve statik projesinin bulunmadığına dikkat çekilen raporda, “Etüd ve projede taşıyıcı sistem elemanlarının sayı ve büyüklüklerinde tutarsızlıklar, donatı detaylandırmasında yetersizlik var” denildi. Ekipman kalitesi yetersiz.”
“ZEMİN ETÜD RAPORU YOK”
Raporda otelle ilgili şu tespitlere yer verildi:
“Dosyada binanın mimari, statik, elektrik, tesisat projeleri ve statik hesap raporları yer alıyor ancak saha etüt raporu bulunmuyor. Grand Isias Otel statik projesinde kolon, kiriş ve temellerin kesit ve donatı detayları veriliyor. Dosya üzerinde yapılan incelemeler sonucunda etriye kanca açılarının 90 derece olduğu tespit edilmiştir.Binanın donatı detaylarına ait bazı fotoğraflar Şekil 4’te sunulmaktadır.Binanın tamamı hakkında doğru bilgi edinmek zordur. Ancak belgede ve Form 4’te yer alan raporlardan yıkılan binanın taşıyıcı sistem elemanlarındaki donatı detayları (kolon), kirişlerin etriye aralıkları, kanca özellikleri, bindirme uzunlukları, ankraj ve ankraj detayları sunulmaktadır. Kilitleme uzunlukları) Yukarıda belirtilen donatı detaylarındaki eksikliklerin, söz konusu binanın çökme sebeplerinden biri olabileceği düşünülmektedir.
Çelik donatı çubuk numuneleri üzerinde yapılan çekme testi sonuçları (30.05.2023 tarihli rapora göre) değerlendirildiğinde, her iki donatı numunesinin çekme akış hızının izin verilen maksimum değerden (1.35) büyük olduğu görülmektedir. Dolayısıyla test edilen nervürlü donatının S420 için belirlenen kriterleri karşılamadığı belirlendi.
“BETON DAYANIKLI DEĞİLDİR”
1997 yılında yayımlanan Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik’te belirtilen ve Grand Isias Otel’in ikinci ruhsatı dikkate alınarak yapılacak analizlerde kullanılacak minimum beton sınıfı C16’dır. Karadeniz Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İnşaat ve Malzeme Laboratuvarında gerçekleştirilen deney sonucunda elde edilen karot numunelerinin mukavemeti 6.54MPa, 7.05MPa ve 9.82MPa olarak elde edilmiştir. Beton basınç dayanımları TS EN 13791 standardının 9. Unsuru kapsamında değerlendirilmiştir. Şüphe durumunda beton basınç dayanım sınıfının değerlendirilmesi / 9.2 Karot test verilerinin kullanılması. Tablo 8. Temel bilgilere dayalı değerlendirme kriterlerine (Şekil 6) göre elde edilen en düşük çekirdek test sonucu, tablodaki formülde belirtilmiştir? 0,85(fck,spec-M) koşulunu (6,54 ? (16 – 3) × 0,85) karşılamıyor.”
“KESİT VE GÜÇLENDİRME ALANI AÇISINDAN YETERLİ DEĞİL”
Raporda, binanın 1975 yılında yayımlanan Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik’te yer alan kriterlere göre değerlendirildiği ifade edilerek, “Analiz sonucunda perdelerin yeterli olmadığı tespit edildi. kesit ve takviye alanı açısından.” Aynı yönetmeliğin 1997 yılında revize edilen haline göre de bir değerlendirme yapıldı. Raporda, yönetmeliğin 1997 yılındaki durumuna göre yapılan değerlendirmede şu ifadelere yer verildi:
“Analiz sonucunda kolon-kiriş bağlantısının kesme güvenliği açısından bazı kolonların, bazı kirişlerin ise kesme güvenliği açısından yeterli olmadığı belirtildi. Yapılan analizde binanın A1 burulma düzensizliği yönetmeliği sınır değerlerini karşılamadığı belirlendi. Analiz sonucunda binada zayıf kat düzensizliğinin olmadığı, yumuşak kat düzensizliğinin oluştuğu belirlendi.”
Raporda ayrıca binanın yıkımına ilişkin sorumluluklara, bina sahibi Ahmet Bozkurt’a, o dönemde Adıyaman Belediyesi’nin yapı kontrol birimi olan statik proje sorumlusu Erdem Yıldız’a ve yapı ruhsatlarında proje kontrollerinden sorumlu kişiye de yer verildi. “öncelikle hatalı” olduğu tespit edildi.
